Husayn Voiz Koshifiy
Notiqlik sanati namoyandasi va nazariyotchisi, mutafakkir, ilohiyotchi olim
Husayn Voiz Koshifiy (asl ismi Kamoliddin; laqabi Voiz)(taxminan 1442/46-yil, Sabzavor qishlogi – 1505-yil, Hirot) — notiqlik sanati namoyandasi va nazariyotchisi, mutafakkir, ilohiyotchi olim.
| Husayn Voiz Koshifiy | |
 Vikipediyadagi maqola
| |
 Vikimanbadagi asarlar
| |
 Vikiombordagi fayllar
|
| A B D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V X Y Z Oʻ Gʻ Sh Ch Ng |
Iqtiboslar
tahrirlash- Agar adolat himoya qilinmasa, zaif va kuchli odamlar yo‘qolib ketadi. Modomiki, zaiflar qirilib ketar ekan, kuchlilar ham omon qolmaydi. Chunki kishilarning turmushi bir-biri bilan o‘zaro bog‘liq. Xullasi kalom, xalqning ahvoli adolatsiz yaxshilanmaydi[1].
- Agar oradan sharm-u hayo ko‘tarilsa va kishi kishidan uyalmasa, olam nizomiga xalal yetadi[1].
- Amalda qo‘llanilmaydigan bilim jonsiz tanaga o‘xshaydi. Bilim daraxtdir, amal esa — uning mevasi... Hosil bermaydigan shox nosog‘lom bo‘ladi[1].
- Boylik, shamshir va lashkardan tayanch izlama. Dono kishilarning pand-nasihatlariga quloq sol. Shamshir va oʻqni yoʻq qiladigan nasihatlarga amal qil[1].
- Dunyoning ishlari siyosatsiz tartibga tushmaydi. Agar ta’lim-tarbiya, jazo to‘g‘risidagi qonun-qoida bo‘lmasa, mamlakat ishlari buziladi[1].
- Ey xoja, qachongacha boylik to‘playsan, ular oʻlimingdan keyin qolib ketadi-ku! Agar Xorun xazinasini jamlasang ham, baribir sening ta’magirliging va ochko‘zliging tugamaydi[1].
- Go‘zal fe’l-atvorning nishonasi o‘n narsadir: birinchi nishonasi — yaxshilik, ikkinchi — insofli bo‘lish, uchinchi — boshqa odamdan ayb qidirmaslik, to‘rtinchi — biror kishida nojo‘ya harakat ko‘rsa, uni yaxshi yo‘lga boshlash, beshinchi — bir odam o‘z aybiga iqror bo‘lib uzr aytsa, uzrini qabul qilish, oltinchi — boshqalar uchun mashaqqatni o‘z ustiga olish, yettinchi — faqat o‘z manfaatinigina ko‘zlamaslik, sakkizinchi — ochiq yuzli, shirin so‘zli bo‘lish, to‘qqizinchi — muhtojlarning hojatini chiqarish, o‘ninchi — muloyim va tavoze’li bo‘lishdir[1].
- Hamma kishilar aqlga muhtojdirlar, aql esa amaliyotga, ish-harakatga ehtiyoj sezadi. Shuning uchun ham amaliyotni aqlning oynasi, deyishadi[1].
- Hayo va andisha dunyoda tartib saqlashning muhim shartlaridan biri hisoblanadi. Hayo yo‘qolsa, hech kimda vijdon ham qolmaydi. (U holda) dunyoda tartib buziladi. Kishilar bir-biriga befarq qaraydigan bo‘ladilar[1].
- Jiddu jahd — serharakatlilik, g‘ayrat va matonat bilan bir ishga kirishmoqlikdir. Bu sifat eng go‘zal sifatlardan bo‘lib, himmatga tobe’dir[1].
- Takabburga salom berma, salomga javob qaytarishi unga og‘irlik qiladi, javob bermagani esa senga og‘ir tuyuladi[1].
- Takabburlik kaltabinlar va insoniylik tariqidan chiqqanlarning xislatidir[1].
- To‘rt narsa saodat dalilidir: to‘g‘ri so‘z, tavoze’, halol kasb-hunar, sir saqlash[1].
- Yaxshilar bilan hamsuhbat bo‘lish va donolar bilan muloqot qilish saodatga eltadi[1].
- Yaxshi qiliq, go‘zal muomala bir yo‘ldirki, u yo‘l bilan yurmasdan turib, izzat va sharaf manziliga yetib bo‘lmaydi. U yo‘lga qadam bosmasdan turib, vujud yukini hayvoniyat biyobonidan insoniyat dorilmulkiga eltib bo‘lmaydi[1].
- Yomonlik butun nuqsonlar majmuidir[1].